De fondsvorming van
de Stichting Hermen J. Jacobsfonds

Hermen J. Jacobs en de noodzaak van fondsvorming


De oprichting van een opleidingsinstituut was niet het enige ideaal van de Stichting voor Buitengewoon Onderwijs.
Op den duur zou de opleiding een plaats moeten krijgen in een samenwerkingsverband met een instelling voor hoger onderwijs.
Een centrum voor onderzoek, opleiding en dienstverlening aan het buitengewoon onderwijs was het ideaal.
Men besefte dat het aankwam op particulier initiatief en dat fondsvorming de enige garantie was voor continuïteit van de onderneming.
De secretaris-penningmeester van de stichting, Hermen J. Jacobs wees herhaalde malen op de noodzaak tot fondsvorming.
Op 28 september 1965 kreeg het fonds een officiële, zelfstandige status. Een wens was in vervulling gegaan.

Waartoe leidde de pogingen tot fondsvorming?

Vervolg:

Erkenning van het steunfonds, dat al jaren binnen de Stichting voor Buitengewoon Onderwijs een kleine plaats innam. Vanaf dat moment was er een zelfstandig handelend bestuur met een eigen beleid. Het initiatief dat Hermen J. Jacobs destijds nam, bleek bijzonder positief in z'n uitwerking.
Het beginkapitaal van het fonds bedroeg fl 9.820,20. Dankzij het voeren van een weldoordacht beleid van de kant van het bestuur groeide dat startkapitaal uit tot een veelvoud van het oorspronkelijke bedrag. Vanaf de oprichting stond ook het Hermen J. Jacobsfonds de bevordering van een breed spectrum aan opleidingsmogelijkheden voor ogen. In dat kader moet bijvoorbeeld het initiatief gezien worden om toen ook een bijzondere leerstoel te stichten aan de Rijksuniversiteit te Utrecht voor 'de studie van de psychologie en pedagogiek van het afwijkende kind'.
Deze eerste bijzondere leerstoel werd verleend aan Prof. dr. W.E. Vliegenthart , die belangrijke bijdragen heeft geleverd aan de ontwikkeling van de orthopedagogiek.

De bittere noodzaak van een vakstudie Buitengewoon Onderwijs
Het werk van Hermen Jacobs voor de Stichting Buitengewoon Onderwijs verdient ruime belangstelling. Toen Hermen Jacobs bestuurslid werd (1933), liet de minister weten dat er in 1934 geen subsidie meer zou worden verstrekt aan de opleiding.
Aan Prof. Dr. Ph. Kohnstamm werd gevraagd zijn invloed aan te wenden om de subsidie of een gedeelte ervan te behouden. Al spoedig werd Hermen Jacobs secretaris en volgde daarmee
P.H. Schreuder op. Kort daarop werd hem ook het penningmeesterschap toevertrouwd. Hermen Jacobs was niet alleen de man die zich in zijn vele bestuursfuncties inzette voor het gehandicapte kind en diens onderwijsvoorzieningen. Hij was bovenal ook een man van de praktijk. Als onderwijzer zocht hij steeds opnieuw naar verbeteringen in de didactiek voor het moeilijk lerende kind. Jacobs zelf heeft vele jaren geëxperimenteerd en in zijn lessen aan het Seminarium voor Orthopedagogiek daarover gedoceerd. In 1947 was er een eenmalige mogelijkheid om met vervroegd pensioen te gaan. Hermen Jacobs was toen zestig jaar en maakte van de mogelijkheid gebruik.

                              


Ook na zijn pensionering heeft hij zich vooral op bestuurlijk niveau verdienstelijk gemaakt. Zo was hij bestuurslid van de Stichting Dr. Schreuder van der Kolk en hield zich in die functie bezig met de nazorg aan geestelijk gehandicapte volwassenen. In een huldigingswoord bij zijn afscheid als secretaris sprak de voorzitter over de pioniers van het BLO, waartoe hij naast Jacobs ook Schreuder, Schuijt, Van Riet, Webster en Van Praagh rekende:
'Zij begonnen niet met een theoretische opzet, maar verrichtten arbeid daar waar hun handen die arbeid vonden. En zij voelden behoefte aan contact, aan nadere precisering van hun beginselen en aan theoretische fundering ....'
Vandaar hun inzet. De stichter van het Hermen J. Jacobsfonds heeft grote betekenis gehad voor de ontwikkeling van de identiteit van het buitengewoon onderwijs in de periode 1920 - 1960. Hij is representatief voor het voortrekkersgilde van de eerste twee generaties. Daarom heeft het bestuur van het Hermen J. Jacobsfonds zijn persoon en werk in de schijnwerper willen plaatsen. Hijzelf zou dit allerminst hebben gewild.
Het werk van de Stichting voor Buitengewoon Onderwijs en van de uit haar gelederen voortgekomen Stichting Hermen J. Jacobsfonds moge in z'n achtergronden en motieven getekend zijn door voorgaande levensschets van Hermen J. Jacobs.